Khám Phá Ngành Thương Mại Điện Tử: Cơ Hội Hay Thách Thức?

Thế hệ chúng ta ngày nay không còn lạ lẫm gì với việc mua hàng online: chỉ cần chiếc máy tính hoặc thiết bị cầm tay có kết nối mạng, vài cú lướt mạng xã hội hoặc các trang web bán hàng, vài nhát click chuột, vậy là xong. Tít tít, vài tiếng sau (hoặc vài ngày sau), món hàng bạn chọn được chuyển đến tận tay. Đó chính là thương mại điện tử.

Nếu bạn không đơn thuần là một người dùng thông thường mà muốn tìm hiểu về ngành học, công việc, hoặc xa hơn là xây dựng sự nghiệp trong ngành thương mại điện tử, bạn cần biết những gì?

Ngành thương mại điện tử là gì?

Ngành thương mại điện tử (e-commerce) là một lĩnh vực trong kinh doanh và công nghệ thông tin liên quan đến việc mua bán hàng hóa và dịch vụ qua các phương tiện điện tử, chủ yếu là qua Internet. Thương mại điện tử không chỉ bao gồm việc mua và bán sản phẩm trực tuyến, mà còn có thể bao gồm các hoạt động khác như thanh toán trực tuyến, đấu giá, và thậm chí là việc kết nối người tiêu dùng với nhau để trao đổi hàng hóa và dịch vụ.

Các loại Thương mại Điện tử:

1. B2C (Business-to-Consumer): Các doanh nghiệp bán hàng hóa hoặc dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng. Ví dụ: Amazon, Lazada.

2. B2B (Business-to-Business): Các doanh nghiệp bán sản phẩm hoặc dịch vụ đến các doanh nghiệp khác. Ví dụ: Alibaba.

3. C2C (Consumer-to-Consumer): Các cá nhân bán hàng hóa hoặc dịch vụ đến nhau. Ví dụ: eBay, Chợ Tốt.

4. C2B (Consumer-to-Business): Người tiêu dùng cung cấp sản phẩm hoặc dịch vụ cho doanh nghiệp. Ví dụ: freelancer cung cấp dịch vụ cho các công ty qua các nền tảng như Upwork.

Ngành thương mại điện tử thi khối nào?

Tại Việt Nam, ngành thương mại điện tử thường nằm trong các trường đại học có chương trình đào tạo về kinh doanh, quản trị, công nghệ thông tin hoặc kỹ thuật. Các khối thi và tổ hợp môn cho ngành thương mại điện tử có thể khác nhau tùy thuộc vào các trường đại học và chương trình đào tạo. Tuy nhiên, dưới đây là một số khối thi phổ biến mà các trường đại học tại Việt Nam thường sử dụng để xét tuyển ngành thương mại điện tử:

• Khối A00: Toán, Vật Lý, Hoá học.

• Khối A01: Toán, Vật Lý, Anh văn.

• Khối A09: Toán, Địa lý, GDCD.

• Khối B00: Toán, Hoá học, Sinh học.

• Khối C00: Ngữ văn, Lịch sử. Địa lý.

• Khối C04: Ngữ văn, Toán, Địa lý.

• Khối C14: Ngữ văn, Toán, GDCD.

• Khối C15: Ngữ văn, Toán, KHXH.

• Khối C20: Ngữ văn, Địa lý, GDCD.

• Khối D01: Toán, Ngữ văn, Tiếng anh.

• Khối D07: Toán, Hóa học, Tiếng anh.

• Khối D90: Toán, Tiếng anh, KHTN.

Nếu bạn có ý định theo đuổi ngành thương mại điện tử, tốt nhất là nên tìm hiểu cụ thể các yêu cầu về xét tuyển của các trường bạn quan tâm để có sự chuẩn bị tốt nhất.

Ngành thương mại điện tử học trường nào?

Ngành thương mại điện tử học trường nào ở Hà Nội?

Ở Hà Nội, có một số trường đại học và cao đẳng cung cấp các chương trình đào tạo trong ngành thương mại điện tử. Dưới đây là một số lựa chọn đáng xem xét:

• Đại học Kinh tế Quốc dân

• Đại học Thương Mại

• Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông

• Đại học Mở Hà Nội

• Đại học Điện lực

Khi chọn trường, bạn nên xem xét các yếu tố như uy tín của trường, chất lượng giảng dạy, cơ sở vật chất, mức phí học và cơ hội việc làm sau khi tốt nghiệp.

Ngành thương mại điện tử học trường nào ở thành phố Hồ Chí Minh?

Ở Thành phố Hồ Chí Minh, có nhiều trường đại học và cao đẳng cung cấp chương trình đào tạo trong ngành thương mại điện tử. Dưới đây là một số trường đáng xem xét:

• Đại học Kinh tế TP HCM

• Đại học Công nghệ Thông tin – Đại học Quốc gia TP HCM

• Đại học Công nghiệp TP HCM

• Đại học Văn Hiến

• Đại học Công nghệ TP HCM

• Đại học Kinh tế – Tài chính TP HCM

Khi quyết định chọn trường, bạn nên xem xét các yếu tố như chất lượng giảng dạy, cơ sở vật chất, uy tín của trường và cơ hội việc làm sau khi tốt nghiệp để đưa ra quyết định phù hợp nhất.

Ngành thương mại điện tử lấy bao nhiêu điểm?

Điểm chuẩn để vào ngành thương mại điện tử có thể thay đổi tùy thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm trường đại học, địa điểm, và nhu cầu của thị trường. Điểm chuẩn cũng có thể thay đổi từ năm này sang năm khác tùy thuộc vào số lượng ứng viên và chất lượng của hồ sơ ứng tuyển.

• Đại học top đầu: Nếu bạn muốn theo học ở các trường có uy tín cao, điểm chuẩn có thể rất cao, thậm chí có thể lên đến 27 - 30 điểm cho tổ hợp các môn thi.

• Đại học bình thường: Đối với các trường đại học khác, điểm chuẩn có thể nằm trong khoảng từ 18 - 24 điểm.

• Các trường cao đẳng và trung cấp: Điểm chuẩn thường thấp hơn và có thể là một lựa chọn tốt cho những người không đủ điểm để vào các trường đại học.

Để có cái nhìn chính xác nhất, bạn nên truy cập trang web của các trường đại học mà bạn quan tâm để kiểm tra điểm chuẩn của ngành thương mại điện tử trong các năm trước, cũng như cập nhật thông tin về quy định tuyển sinh của năm hiện tại.

Dưới đây là bảng tổng hợp điểm chuẩn ngành thương mại điện tử một số trường năm 2023

TOP 10 TRƯỜNG CÓ ĐIỂM CHUẨN NGÀNH THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ CAO NHẤT NĂM 2023 KHU VỰC MIỀN BẮC

TOP 10 TRƯỜNG CÓ ĐIỂM CHUẨN NGÀNH THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ CAO NHẤT NĂM 2023 KHU VỰC MIỀN NAM

TOP 9 TRƯỜNG CÓ ĐIỂM CHUẨN NGÀNH THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ CAO NHẤT NĂM 2023 KHU VỰC MIỀN TRUNG

Ngành thương mại điện tử học những gì?

Ngành thương mại điện tử là một lĩnh vực đa ngành, kết hợp giữa kinh doanh, quản trị, công nghệ thông tin và các nguyên tắc cơ bản về thị trường. Dưới đây là một số môn học và kỹ năng cơ bản mà bạn có thể được học trong chương trình đào tạo về thương mại điện tử:

Các Môn Cơ Bản

• Nguyên lý Kinh doanh và Quản trị: Để hiểu rõ cách thức hoạt động của các doanh nghiệp.

• Quản trị Marketing: Cung cấp kiến thức về các chiến lược và kỹ thuật tiếp thị.

• Phân tích Kinh doanh: Dạy cách phân tích dữ liệu để ra quyết định kinh doanh.

Các Môn Chuyên Ngành

• Thương mại điện tử: Tổng quan về cách thức mua sắm và bán hàng trực tuyến.

• Quản lý chuỗi cung ứng: Cách quản lý logistics trong môi trường trực tuyến.

• Pháp luật Thương mại điện tử: Các vấn đề pháp lý liên quan đến giao dịch trực tuyến.

• Quản lý Dự án Công nghệ Thông tin: Kỹ năng quản lý dự án trong việc phát triển các hệ thống thương mại điện tử.

• Thiết kế và Phát triển Website: Kỹ năng cơ bản trong việc xây dựng và quản lý trang web.

• SEO và Quảng cáo Trực tuyến: Các kỹ thuật để tối ưu hóa trang web và tiếp cận khách hàng trực tuyến.

• An ninh Thông tin: Cung cấp các biện pháp bảo mật cho giao dịch và dữ liệu trực tuyến.

• Quản lý Khách hàng và CRM: Cách thức quản lý mối quan hệ với khách hàng trong không gian số.

Kỹ Năng Mềm

• Tư duy Phân tích: Để đưa ra quyết định chính xác dựa trên dữ liệu.

• Kỹ năng Giao tiếp: Để thuyết phục và bán sản phẩm hoặc dịch vụ.

• Kỹ năng Quản lý Thời gian: Rất quan trọng trong môi trường nhanh chóng, liên tục thay đổi của thương mại điện tử.

Ngoài ra, có các chương trình cũng bao gồm khoá học về trí tuệ nhân tạo, học máy, và big data, tùy thuộc vào sự tiên tiến và đặc điểm của từng chương trình đào tạo.

Ngành thương mại điện tử gồm những ngành nào?

Ngành thương mại điện tử không chỉ là một lĩnh vực độc lập, mà còn có thể được coi là một sự kết hợp của nhiều ngành học và chức năng kinh doanh khác nhau. Dưới đây là một số ngành có đóng góp vào một phần của lĩnh vực thương mại điện tử:

Các Ngành Công Nghệ Thông Tin

• Phát triển Web: Thiết kế và xây dựng trang web.

• An ninh Mạng: Bảo vệ thông tin và dữ liệu trực tuyến.

• Phân tích Dữ liệu/BIG DATA: Phân tích dữ liệu để hỗ trợ quyết định kinh doanh.

Các Ngành Kinh Doanh và Quản Trị

• Quản trị Kinh doanh Trực tuyến: Quản lý các hoạt động kinh doanh trên mạng.

• Marketing Trực tuyến: SEO, tiếp thị nội dung, quảng cáo trực tuyến.

• Quản lý Chuỗi Cung Ứng: Quản lý vận chuyển, kho bãi trong môi trường trực tuyến.

• Quản lý Khách hàng (CRM): Phát triển và duy trì mối quan hệ với khách hàng trực tuyến.

Các Ngành Pháp Luật và Luật Kinh Doanh

• Pháp luật Thương mại điện tử: Các vấn đề pháp lý trong việc mua bán hàng hóa và dịch vụ trực tuyến.

Các Ngành Nghiên Cứu Thị Trường và Tâm Lý Học

• Nghiên cứu Thị Trường Trực tuyến: Phân tích thói quen và xu hướng mua sắm của người tiêu dùng trực tuyến.

• Tâm lý Tiêu Dùng Trực tuyến: Hiểu cách tương tác và ảnh hưởng đến hành vi mua sắm trực tuyến của khách hàng.

Các Ngành Khác

• Quản trị Sản phẩm Trực tuyến: Từ quy trình phát triển sản phẩm đến việc đưa sản phẩm lên thị trường trực tuyến.

• Quản lý Doanh nghiệp Cảng điện tử (e-Portals): Các platform hoạt động như trung tâm giao dịch cho nhiều loại hình kinh doanh trực tuyến.

Một số trường đại học có thể cung cấp các chương trình đào tạo chuyên sâu trong một số ngành này, cung cấp cho sinh viên kiến thức và kỹ năng cần thiết để trở thành chuyên gia trong lĩnh vực thương mại điện tử.

Con gái có nên học ngành thương mại điện tử?

Việc lựa chọn ngành nghề không nên phụ thuộc vào giới tính, mà nên dựa trên các yếu tố như sở thích, khả năng, và mục tiêu nghề nghiệp của cá nhân. Ngành thương mại điện tử là một lĩnh vực đang phát triển nhanh chóng và có nhiều cơ hội nghề nghiệp. Dưới đây là một số lý do tại sao con gái nên xem xét việc theo đuổi ngành thương mại điện tử:

• Thị trường Lớn: Với sự tăng trưởng của thương mại điện tử, có nhiều cơ hội việc làm và phát triển nghề nghiệp.

• Nhiều Lựa Chọn Nghề Nghiệp: Từ quản trị sản phẩm, marketing trực tuyến, phân tích dữ liệu, đến thiết kế UX/UI, ngành này cung cấp một loạt các tùy chọn nghề nghiệp.

• Khả Năng Làm Việc Từ Xa: Nhiều công việc trong ngành này có thể được thực hiện trực tuyến, tạo điều kiện cho việc làm việc linh hoạt và cân nhắc giữa công việc và cuộc sống cá nhân.

• Phát Triển Kỹ Năng Sáng Tạo: Khả năng sáng tạo là một phần quan trọng của nhiều công việc trong thương mại điện tử, từ việc thiết kế website đến việc tạo các chiến lược tiếp thị mới mẻ.

• Không Phân Biệt Giới: Ngành này không yêu cầu các kỹ năng hay tính cách đặc trưng của bất kỳ giới tính nào. Nó mở cửa cho tất cả mọi người có định hướng và quan tâm đến lĩnh vực này.

Nói chung, nếu bạn là con gái và có đam mê hoặc quan tâm đến thương mại điện tử, đây là một lĩnh vực rất đáng xem xét.

Nên học marketing hay thương mại điện tử?

Cả marketing và thương mại điện tử đều là lĩnh vực kinh doanh quan trọng và có tiềm năng tạo ra nhiều cơ hội nghề nghiệp. Lựa chọn giữa chúng nên dựa trên một số yếu tố cá nhân và sự hiểu biết về từng ngành. Dưới đây là một số điểm để xem xét:

Điểm Giống Nhau

• Mục Tiêu Chung: Cả hai ngành đều nhằm mục tiêu thu hút và chăm sóc khách hàng, tăng doanh số bán hàng và nâng cao nhận thức về thương hiệu.

• Quảng Cáo và Tiếp Thị: Cả hai đều sử dụng các kênh trực tuyến như truyền thông xã hội, email marketing, và quảng cáo trả tiền để thu hút khách hàng.

• Phân Tích Dữ Liệu: Cả hai ngành đều dựa trên việc phân tích dữ liệu và thông tin khách hàng để đưa ra quyết định kinh doanh.

• Tính Đa Nền Tảng: Cả marketing và thương mại điện tử đều có thể được thực hiện qua nhiều nền tảng và kênh, từ truyền hình đến di động và trực tuyến.

Điểm Khác Nhau

• Phạm Vi: Marketing là một lĩnh vực rộng lớn và bao quát, không chỉ giới hạn ở thương mại điện tử. Thương mại điện tử tập trung hơn vào việc bán hàng trực tuyến.

• Tập Trung Kỹ Thuật: Thương mại điện tử đòi hỏi một số kỹ năng kỹ thuật cụ thể như quản lý cơ sở dữ liệu, SEO, và quản lý hệ thống giỏ hàng, trong khi marketing có thể không cần đến những kỹ năng này.

• Quy Trình và Giao Dịch: Thương mại điện tử tập trung nhiều hơn vào quy trình từ khi khách hàng truy cập trang web đến khi họ hoàn tất giao dịch. Marketing tập trung nhiều hơn vào việc xây dựng và duy trì mối quan hệ với khách hàng.

• Kỹ Năng Mềm: Trong khi marketing đòi hỏi kỹ năng giao tiếp, sáng tạo và tư duy phê phán, thương mại điện tử có thể tập trung hơn vào kỹ năng phân tích và quản lý dự án.

• Chiến Lược và Tái Sản Xuất Nội Dung: Marketing thường xuyên sử dụng các chiến lược như quảng cáo nội dung, PR, và các chiến dịch tương tác để thu hút khách hàng, trong khi thương mại điện tử có xu hướng tập trung hơn vào các chiến lược như tối ưu hóa tỷ lệ chuyển đổi và quản lý trải nghiệm người dùng.

Những Yếu Tố Cần Xem Xét

• Sở Thích và Kỹ Năng: Bạn thích làm việc với con người và thích sáng tạo trong việc tạo ra thông điệp hay bạn thích tập trung vào kỹ thuật và dữ liệu?

• Mục Tiêu Nghề Nghiệp: Bạn muốn làm trong lĩnh vực nào của kinh doanh? Cả hai ngành đều có nhiều cơ hội nhưng trong các lĩnh vực khác nhau.

• Yếu Tố Thị Trường: Một số thị trường có nhu cầu cao cho marketing, trong khi những thị trường khác có nhu cầu mạnh mẽ cho thương mại điện tử.

Nhìn chung, cả hai ngành đều có những cơ hội và thách thức riêng, và quyết định giữa chúng sẽ phụ thuộc vào mục tiêu và sở thích cá nhân của bạn.

Ngành thương mại điện tử ra trường làm gì?

Trong hiện tại và tương lai vài năm tới, thương mại điện tử vẫn là ngành hot. Đối với các bạn sinh viên ngành thương mại điện tử, cơ hội nghề nghiệp rất rộng mở. 

Có 1 group Facebook tuyển dụng thương mại điện tử tên là: Tuyển dụng & Việc làm cho sàn TMĐT (Shopee/Tiki/Lazada/Sendo). Trên đó, các công ty liên tục post bài tuyển dụng; trong khi chỉ hở ra một ứng viên đăng CV lên tìm job, rất nhiều công ty comment/inbox “tranh cướp” nhân sự.

Có một vài hướng công việc trong lĩnh vực này để bạn cân nhắc như sau:

Làm thuê

Làm cho các sàn thương mại điện tử

Để bắt đầu, bạn đừng vội khởi nghiệp ngay (vì dễ sạt nghiệp). Bạn có thể làm thuê cho các sàn thương mại điện tử và các shop. Các sàn như Shopee/Tiki/Lazada liên tục tuyển dụng rất nhiều. Đối với sinh viên khối ngành Kinh tế, có một số vị trí thường xuyên được tuyển là: 

• Chăm sóc khách hàng

• Hỗ trợ nhà bán hàng

• Quản lý ngành hàng. 

Làm việc cho các sàn, bạn sẽ có cảm giác sang chảnh khi đeo thẻ đi làm tại những tòa nhà văn phòng hạng A xịn sò nhất (như Shopee HCM làm việc tại tầng 17 Saigon Center, Shopee Hà Nội làm việc tại tòa nhà Lotte). 

Các bạn sinh viên năm cuối có thể thử sức với chương trình thực tập sinh hưởng lương của Shopee. Đó là vị trí Business Development - Seller Relation Intern, bạn làm thực tập trong 3 tháng, và nếu làm tốt, bạn sẽ được giữ lại làm với nhiệm vụ chính là hỗ trợ nhà bán hàng (Business development).

Đặc biệt, cả Shopee/Lazada đều là công ty toàn cầu, nên bạn có cơ hội được học tập và làm việc tại Singapore, Thái lan, Hồng Kông, Trung Quốc.

Làm cho các Seller (Nhà bán hàng trên sàn thương mại điện tử)

Làm việc cho các shop có 7 bộ phận như sau:

1. Sản phẩm: Phân tích thị trường, tìm kiếm sản phẩm, làm hợp đồng thủ tục nhập khẩu.

2. Quản lý shop: Làm việc với quản lý ngành hàng của các sàn thương mại điện tử, xây dựng các chương trình khuyến mãi, quản lý tồn kho, điều hành chung.

3. Truy cập: Xây dựng hệ thống traffic ngoại sàn, nội sàn, phân phối traffic về các shop, quảng cáo trả phí kết hợp với affiliate (tiếp thị liên kết) và livestream. 

4. Thiết kế: Thiết kế hình ảnh sản phẩm, ảnh banner và video cho các chương trình của shop.

5. Kho hàng: Sắp xếp hàng hóa trên giá kệ và đóng hàng, vận chuyển hàng ra các đơn vị vận chuyển.

6. Chăm sóc khách hàng: Chat tư vấn với khách hàng mỗi ngày, xin đánh giá và xây dựng mối quan hệ với khách hàng.

7. Kế toán: Đối soát dòng tiền giữa sàn thương mại điện tử và shop, phân tích thông tin, số liệu, phục vụ lên kế hoạch bán hàng.

Có thể bạn sẽ gặp những công ty nhỏ và siêu nhỏ, chỉ có 1 - 2 người nhưng làm đủ 7 bộ phận trên. Khi làm đủ các bộ phận, bạn sẽ học được sự đa năng, đa nhiệm, thiếu sót ở đâu lại học thêm ở đó. Trong những ngày có chương trình sale, nhân viên truy cập hay kế toán có thể “được” huy động ra kho hàng đóng hàng là chuyện bình thường.

Làm chủ: Tự kinh doanh

Thương mại điện tử là kênh bán hàng hiệu quả cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa bơi bạn có thể mang sản phẩm đến tay khách hàng một cách nhanh chóng với chi phí thấp nhất.

Nếu tự chủ kinh doanh, bạn cần làm hết tất cả mọi việc từ A - Z và sát cánh cùng team ít nhất 6 tháng - 1 năm đến khi gây dựng được đội ngũ chuyên nghiệp. 

Nhân sự cũng là một trong những vấn đề rất đau đầu, đặc biệt đối với các công ty nhỏ và siêu nhỏ; bởi giai đoạn đầu, việc tuyển nhân sự trình độ cao, có kinh nghiệm trong ngành thương mại điện tử tương đối khó, thường chúng ta có thể tuyển những bạn có tiềm năng rồi đào tạo dần.

Mức lương ngành thương mại điện tử?

Mức lương trong ngành thương mại điện tử có thể thay đổi tùy thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm kinh nghiệm, chức vụ, địa điểm làm việc, và quy mô của công ty. Tại Việt Nam, lương trong ngành này có sự biến động khá lớn.

• Các Vị Trí Nhập Môn: Cho các vị trí như nhân viên chăm sóc khách hàng trực tuyến, nhân viên quảng cáo, hoặc nhân viên quản lý nội dung, mức lương có thể rơi vào khoảng từ 7 triệu đến 12 triệu VND mỗi tháng.

• Vị Trí Chuyên Nghiệp: Đối với các chuyên viên phân tích dữ liệu, quản lý SEO, hay chuyên viên quảng cáo trực tuyến có kinh nghiệm, mức lương có thể từ 15 triệu đến 30 triệu VND mỗi tháng.

• Quản Lý và Lãnh Đạo: Các vị trí quản lý như Quản lý sản phẩm, Quản lý dự án, hay Giám đốc thương mại điện tử có thể mong đợi mức lương từ 40 triệu VND trở lên mỗi tháng, tùy thuộc vào quy mô và doanh số kinh doanh của công ty.

• Kỹ Thuật và Phát Triển: Các vị trí liên quan đến phát triển phần mềm, quản lý hệ thống có thể có mức lương từ 20 triệu đến 50 triệu VND, tùy thuộc vào kinh nghiệm và kỹ năng.

Lưu ý rằng các con số này chỉ mang tính chất tham khảo và có thể thay đổi theo thời gian và theo từng địa điểm. Ngoài ra, các loại phụ cấp và quyền lợi khác như thưởng, cổ phần, hoặc các lợi ích khác cũng là những yếu tố cần xem xét khi đánh giá mức lương.

Review ngành thương mại điện tử

Ngành thương mại điện tử tại Việt Nam đang trong giai đoạn phát triển mạnh mẽ, kéo theo hàng loạt cơ hội và thách thức. Được xem là trái tim của cuộc cách mạng 4.0, thương mại điện tử tại Việt Nam đã chứng kiến sự tăng trưởng nhanh chóng trong số người dùng Internet và smartphone. Các công ty lớn như Lazada, Shopee, Tiki, và Sendo đang dẫn đầu thị trường, cung cấp các dịch vụ từ bán lẻ trực tuyến đến thanh toán điện tử.

Tuy nhiên, ngành này cũng đối mặt với những thách thức như thiếu hạ tầng logistics, nguy cơ hàng giả, và vấn đề bảo mật thông tin. Việc quản lý chất lượng sản phẩm và dịch vụ, cũng như việc xây dựng niềm tin từ người tiêu dùng, là yếu tố then chốt để các doanh nghiệp có thể phát triển bền vững.

Đối với sinh viên và người lao động trẻ, ngành thương mại điện tử mở ra cơ hội nghề nghiệp ngày càng rộng lớn, từ quản trị sản phẩm, tiếp thị trực tuyến, phân tích dữ liệu, đến lập trình và thiết kế UX/UI. Mức lương trong ngành này cũng khá hấp dẫn, đi kèm với các quyền lợi và phụ cấp hấp dẫn.

Sự thật về ngành thương mại điện tử

Thương mại điện tử Việt Nam đã trải qua rất nhiều thay đổi: Từ thủa sơ khai bán hàng qua các diễn đàn  ttvnol.com, muare.vn,... rồi đến thời kỳ của chodientu, vatgia, rongbay, enbac,... (việc mua hàng trên diễn đàn lúc này được nâng cấp thành chợ chuyên nghiệp hơn). Thời kỳ thứ 3 là  Facebook, Zalo,... - giai đoạn thương mại điện tử phát triển khủng khiếp và tạo cơ hội cực lớn cho những người mới tham gia thị trường (ai cũng có thể nhập hàng Trung Quốc 1688 rồi chạy quảng cáo Facebook bán hàng); và gần đây, các sàn thương mại điện tử Shopee, Tiki, Lazada, Sendo,... nổi lên mạnh mẽ, cơ hội thực sự cho những nhà bán hàng chuyên nghiệp.

Tại Việt Nam, thương mại điện tử đang ở giữa giai đoạn 1.0 và 2.0, khi người mua hàng vẫn quan trọng vấn đề giá cả và thời gian ship nhanh. Tuy nhiên, họ đã quan tâm nhiều hơn đến chất lượng sản phẩm cùng với điểm đánh giá của sản phẩm đó, chứ không đơn thuần mua sản phẩm vì nó có giá rẻ nhất như giai đoạn đầu 1.0.

Việt Nam có các bước đi rất giống với thương mại điện tử Trung Quốc, khi các nhịp độ về Livestream/Freeship/Thu phí các kênh marketing 11/11,... đều giống hệt Trung Quốc vài năm trước. Trong những năm tới, phí ship sẽ rẻ đi, thanh toán sẽ ngày càng tiện lợi hơn và chắc chắn thương mại điện tử (đặc biệt trên các sàn thương mại điện tử) sẽ còn tăng khủng khiếp. Với một thị trường tăng trưởng lớn như vậy, các công ty làm thương mại điện tử cũng ngày càng phải chuyên nghiệp, bài bản hơn.

Mặt trái của ngành thương mại điện tử

Ngành thương mại điện tử tại Việt Nam đang trong giai đoạn phát triển nhanh chóng, nhưng cũng đối mặt với một số yếu điểm và thách thức:

• Hạ Tầng Logistics Yếu Kém: Một trong những vấn đề lớn nhất của thương mại điện tử tại Việt Nam là hạ tầng vận tải và giao nhận còn nhiều hạn chế, đặc biệt là ở các vùng nông thôn.

• Vấn Đề Bảo Mật: Thông tin cá nhân và dữ liệu người tiêu dùng đôi khi không được bảo mật tốt, tạo điều kiện cho các vấn đề liên quan đến an toàn thông tin.

• Hàng Giả và Hàng Nhái: Nguy cơ bị bán hàng giả, hàng nhái trên các trang thương mại điện tử là một vấn đề đang được quan tâm.

• Thiếu Quy Định Rõ Ràng: Luật pháp và quy định liên quan đến thương mại điện tử còn khá mơ hồ, gây khó khăn trong việc quản lý và kiểm tra.

• Chất Lượng Dịch Vụ Khách Hàng Chưa Đồng Đều: Một số trang web cung cấp dịch vụ khách hàng không tốt, đặc biệt là trong việc giải quyết khiếu nại và hoàn trả.

• Cạnh Tranh Khốc Liệt Nhưng Thiếu Chất Lượng: Việc có quá nhiều doanh nghiệp tham gia vào thị trường này khiến cho cạnh tranh trở nên khốc liệt, nhưng chất lượng sản phẩm và dịch vụ chưa theo kịp.

• Thiếu Nhân Lực Chất Lượng: Ngành này đang thiếu nhân lực có kiến thức chuyên môn và kỹ năng cần thiết để đối phó với các thách thức của ngành.

• Phụ Thuộc vào Các Nền Tảng Nước Ngoài: Một số nền tảng thương mại điện tử lớn ở Việt Nam là của các công ty nước ngoài, điều này có thể ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của ngành trong tương lai.

• Kỹ Thuật Số Hóa Chưa Rộng Rãi: Mặc dù thương mại điện tử đang phát triển, nhưng việc áp dụng công nghệ vào quản lý và vận hành còn chậm, đặc biệt là ở các doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Những yếu điểm và thách thức này đòi hỏi cần có sự can thiệp và giải quyết tích cực từ cả doanh nghiệp lẫn chính phủ để ngành thương mại điện tử có thể phát triển một cách bền vững.

Xu hướng ngành thương mại điện tử

Xu hướng trong ngành thương mại điện tử đang không ngừng phát triển và thay đổi. Dưới đây là một số xu hướng quan trọng có thể ảnh hưởng đến ngành này trong tương lai:

• Mua Sắm Trên Di Động (Mobile Commerce): Ngày càng nhiều người sử dụng điện thoại di động để mua sắm trực tuyến. Các ứng dụng di động với tính năng mua sắm đơn giản, tiện lợi sẽ tiếp tục phát triển.

• Xuất hiện nhiều KOC (Key Opinion Consumers): KOC không chỉ là những khách hàng tiêu dùng bình thường, họ còn viết bài, tạo video chia sẻ những đánh giá cá nhân về sản phẩm của nhãn hàng trên mạng xã hội. Người mua hàng sẽ ngày càng chịu ảnh hưởng của các KOC nhiều hơn bởi họ thực sự tin tưởng những người gần gũi với họ.

• Trí Tuệ Nhân Tạo và Máy Học: Các công nghệ này đang được sử dụng để phân tích dữ liệu người dùng, dự báo xu hướng, và cung cấp dịch vụ chăm sóc khách hàng tự động và cá nhân hóa.

• Thực Tế Ảo và Thực Tế Tăng Cường: Các công nghệ này cho phép người tiêu dùng thử nghiệm sản phẩm trong môi trường ảo, cải thiện trải nghiệm mua sắm.

• Giao Hàng Tự Động và Nhanh Chóng: Với sự phát triển của các công nghệ như drone và robot, việc giao hàng sẽ trở nên nhanh chóng và hiệu quả hơn.

• Thanh Toán Điện Tử và Tiền Ảo: Sự tiện lợi và an toàn trong việc thanh toán trực tuyến sẽ ngày càng được cải thiện, có thể kể đến việc sử dụng các loại tiền ảo.

• Bảo Mật Dữ Liệu: Với việc dữ liệu người tiêu dùng ngày càng quan trọng, các giải pháp bảo mật sẽ phải ngày càng cao cấp để đảm bảo an toàn thông tin.

• Nền Tảng Thương Mại Đa Kênh (Omnichannel): Doanh nghiệp sẽ cung cấp nhiều kênh mua sắm, từ trực tuyến đến cửa hàng vật lý, để cung cấp trải nghiệm mua sắm đồng nhất.

• Bền Vững và Thân Thiện Môi Trường: Ngày càng có nhiều doanh nghiệp tập trung vào việc sử dụng các biện pháp thân thiện với môi trường trong quá trình sản xuất và giao hàng.

• Phát Triển Thị Trường Nông Thôn: Với sự phổ cập của internet, thị trường nông thôn sẽ trở thành một segment quan trọng trong tương lai.

• Chăm sóc khách hàng cá nhân hóa: Dữ liệu và trí tuệ nhân tạo giúp các doanh nghiệp cung cấp các dịch vụ và sản phẩm theo yêu cầu cá nhân của từng người tiêu dùng.

Xu hướng này không chỉ thể hiện sự phát triển của ngành thương mại điện tử mà còn đặt ra các thách thức và cơ hội mới cho các doanh nghiệp và người tiêu dùng.

Ngoài ra, nếu bạn muốn tìm hiểu rõ hơn về các nghề trong ngành kinh tế, những khó khăn và triển vọng của những nghề nghiệp khác nhau, bạn có thể tham khảo bộ sách “Người Trong Muôn Nghề: Ngành Kinh tế có gì” của Spiderum nhé.

Combo Sách Người Trong Muôn Nghề: Ngành Kinh Tế có gì Tập 1 + Tập 2