Cfs: Hiện em đang là sinh viên năm nhất ngành marketing . Em thấy ngành học này có rất nhiều người học và theo đuổi, thậm chí có rất nhiều người giỏi . Vậy làm thế nào để tạo sự khác biệt cho riêng mình giữa đại dương mênh mông toàn là potential marketers ạ ?

Trả lời:

NGÀNH MARKETING: CÁCH TĂNG NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA BẠN

2 'THẾ GIỚI' TRONG MARKETING

Nói tới môi trường làm việc trong lĩnh vực Marketing, hầu hết các bạn trẻ sẽ hình dung tới 2 khái niệm Client và Agency. Trước hết, chúng ta cần phân biệt 2 “thế giới” này với nhau:

Client side - Khách hàng: Là những công ty sở hữu thương hiệu, nhà máy, sản phẩm,... Họ là Client - Khách hàng, thuê Agency - Công ty dịch vụ Marketing, thực hiện các chương trình Marketing. Các chương trình Marketing này rất đa dạng, có thể là Nghiên cứu thị trường trước khi tung sản phẩm mới, hoặc Xây dựng thương hiệu hay Truyền thông cho chương trình khuyến mại cuối năm.

Agency side - Công ty dịch vụ Marketing: Là các công ty thực hiện dịch vụ Marketing cho công ty khách hàng. Họ thường làm việc trực tiếp với phòng Marketing in-house của khách hàng, nhận đề bài (Brief), lên ý tưởng (Brainstorming) và đưa ra các cách tiếp cận, hướng giải quyết sáng tạo (Creative Idea) nhằm đáp ứng yêu cầu của khách.

TĂNG NĂNG LỰC CẠNH TRANH VÀ XÁC ĐỊNH 'THẾ GIỚI' PHÙ HỢP

Khi còn là sinh viên, bạn có thể bắt đầu với các cuộc thi Marketing, một chương trình Internship tốt, học thêm các khóa học, tìm một mentor đã làm ở vị trí bạn muốn tiến đến trong tương lai. Bạn cũng có thể thử qua một số ngành nghề (FMCG, Auto, Tech, Education,...) để hiểu mục đích, giá trị bản thân có tương thích với ngành nghề đó không? Một vài bạn học viên của tôi đã nói họ sẽ không làm việc cho các ngành Dark market như Rượu, Thuốc lá, do họ không muốn làm ảnh hưởng tới sức khỏe người tiêu dùng, đó là lựa chọn của họ. Tôi chỉ nghĩ đơn giản, bạn hãy dành thời gian tự đánh giá, tự chiêm nghiệm, hiểu bản thân khi mình bước chân vào một ngành nghề mới, điều gì sẽ khiến mình thay đổi và thích ứng, liệu những giá trị mới có phù hợp với mình không? Chỉ dựa trên quan điểm của người khác để vội vã đưa ra nhận định mà không nhìn vào bên trong tìm kiếm câu trả lời, rất có thể, bạn sẽ bỏ qua một số trải nghiệm mà nhiều năm sau nhìn lại, bạn mới nhận ra điều đó thực sự cần.

Khi mới ra trường, nếu bạn muốn làm việc tại Client, có một cơ hội rất tốt là tham gia vào Brand team thông qua các chương trình Quản trị viên tập sự - Management Trainee, MT. Xin lưu ý, việc đỗ vào MT không đảm bảo bạn sẽ theo đuổi ngành Marketing dài lâu. Trong số hơn 10 bạn MT đã từng học Markus, không phải ai cũng chọn tiếp tục với Marketing và tiến lên các vị trí quản lý. Một số người sẽ chọn làm việc tại client một thời gian, sau đó mở doanh nghiệp riêng.

Nếu thi MT quá sức với bạn, hãy tìm một công việc internship tốt tại các công ty lớn, có thể bạn không được trực tiếp làm chiến dịch, nhưng bạn sẽ có cơ hội quan sát và tự học. 90% thời gian của một bạn internship tại client, rất có thể, sẽ là công việc giấy tờ (paperwork). Đừng mất kiên nhẫn, hãy nhìn vào mặt tích cực của nó. Bạn cũng có thể ứng tuyển trực tiếp vào client, dựa trên các chương trình tuyển dụng đăng trên website của họ hoặc các trang thông tin tuyển dụng. Tìm kiếm một người quen trong công ty client để hỏi trước thông tin về client đã bạn nhé. Có đủ thông tin, bạn ứng tuyển sẽ tự tin hơn rất nhiều. Thông thường, để đi từ vị trí Internship lên vị trí Manager, bạn sẽ mất từ 5 - 7 năm. Các bạn tham gia chương trình MT sẽ đi nhanh hơn, từ 3 - 5 năm. Cá biệt, tại Markus Marketing School đã có 1 trường hợp chỉ mất 2.5 năm để lên BM tại công ty nổi tiếng nhất Việt Nam về hàng FMCG.

Nếu sau khi tốt nghiệp bạn muốn làm việc tại các Agency, hãy chú ý rằng các Agency thường tuyển dụng nhiều vị trí junior thông qua các cuộc thi Marketing, và có các bài test thú vị đi kèm. Bạn có thể tiếp cận với agency tài trợ cho các cuộc thi, bằng cách tự ứng cử kèm theo portfolio của mình.

Các bạn cũng lưu ý, tùy vào loại hình Agency, Research, Creative, Digital hay BTL mà các vị trí sẽ khác nhau. Nếu bạn thích sáng tạo ý tưởng, bạn có thể chọn Creative hoặc Digital Agency có bộ phận creative. Nếu bạn thích nghiên cứu và số liệu, Research Agency là lựa chọn cho bạn. Một người có thiên hướng thích các hoạt động ngoài thực địa sẽ tìm tới BTL/Event agency. Hoặc, Production House sẽ dành cho người thích làm phim và chụp ảnh.

Rất có thể, công việc đầu tiên bạn chọn là Digital Marketing, sau một thời gian, bạn nhận ra điều bạn thực sự cần, muốn làm, lại là Vận hành trong một tổ chức giáo dục. Đó là chuyện hết sức bình thường trong một thế giới biến động từng ngày như hiện nay, con người luôn vận động và thay đổi, tâm lý của bạn cũng thay đổi theo thời gian, chỉ có luôn tìm hiểu bản thân và nhìn vào bên trong, mới giúp bạn đưa ra lựa chọn tốt nhất với mình.

Tương tự với client side, để lên vị trí Manager tại Agency, bạn sẽ cần 5 - 7 năm. Thời gian, có thể, sẽ đến sớm hơn, từ 3 - 5 năm với các agency boutique và năng lực của bạn. Một số agency có chương trình liên kết thực tập với các trường đào tạo Marketing, ở Sài Gòn bạn có AIM Academy và ở Hà Nội bạn có Markus Marketing School. Khi vừa ra trường, bạn có thể tìm Internship tại một agency tốt bằng cách tham gia các chương trình này.

Đó là những chia sẻ về ngành marketing của tác giả Đỗ Xuân Khoa (Quách Tĩnh)- Founder/CEO Markus Marketing School & Markus Agency trong sách 'Người Trong Muôn Nghề: Ngành Kinh Tế Có Gì?'

4. LẬP KẾ HOẠCH HƯỚNG NGHIỆP

Cfs: “Em là học sinh lớp 11, hiện không biết mình nên học ngành nào ạ? Ngày mai e nộp hồ sơ thi đại học rồi mà em vẫn chưa biết mình thích học gì, chưa biết chọn ngành gì, trường gì để họ . Mong ad giúp em định hướng về tg lai thật đúng, ko chọn sai ngành ạ”.

Trả lời:

LẬP KẾ HOẠCH HƯỚNG NGHIỆP

Dưới đây là lời khuyên về hành trình hướng nghiệp cho bản thân mà mỗi người trẻ nên biết:

Quy trình lập kế hoạch nghề nghiệp bao gồm 4 bước:

1. Nhận thức về bản thân (đặc điểm tính cách, sở thích, điểm mạnh, năng lực, giá trị, động lực, ước mơ/tham vọng)

2. Nhận thức về các cơ hội (các nghề, các xu hướng việc làm, các ngành học, các triển vọng nghề nghiệp)

3. Ra quyết định lựa chọn nghề nghiệp và lập kế hoạch (ra quyết định, đặt mục tiêu, lập kế hoạch học tập và phát triển bản thân)

4. Thực thi kế hoạch (học tập, trải nghiệm, tích lũy hành trang nghề nghiệp, tìm kiếm việc làm, ứng tuyển việc làm)

Để có thể ra quyết định lựa chọn nghề nghiệp thấu đáo và kế hoạch hành động hiệu quả, các em học sinh rất cần được trợ giúp. Sẽ rất khó để các em học sinh có thể tự nhận thức về bản thân, về thế giới việc làm, về thị trường đào tạo nếu không có sự hỗ trợ của những người xung quanh, đặc biệt là cha mẹ. Chúng ta đều biết rằng nhận thức là cả một quá trình. Nếu các em được hướng nghiệp từ sớm, các em sẽ phát triển các khả năng nhận thức về bản thân, về thế giới xung quanh sớm hơn và được chuẩn bị các kỹ năng cần thiết. Các nhà giáo dục cho biết những gì chúng ta học được từ sớm góp phần hình thành cách chúng ta suy nghĩ và hành động, đồng thời góp phần định hình con đường nghề nghiệp mà chúng ta lựa chọn. Đó cũng chính là hành trình phát triển của mỗi cá nhân.

Theo đó, mục đích của hướng nghiệp và các chương trình giáo dục nghề nghiệp là giúp học sinh có thể:

- Hiểu các khái niệm liên quan tới học tập suốt đời, các mối quan hệ giữa con người với con người và lập kế hoạch nghề nghiệp

- Phát triển các kỹ năng học tập, kỹ năng xã hội, ý thức về trách nhiệm xã hội, khả năng thiết lập và theo đuổi các mục tiêu nghề nghiệp, mục tiêu học tập

- Ứng dụng việc học vào đời sống, vào việc học tập và công việc ở trường và trong cộng đồng

Trong quá trình hướng nghiệp cho học sinh, tôi nhận thấy các em trở nên tự tin hơn, có động lực hơn trong học tập và cuộc sống, có ý thức trách nhiệm với bản thân, với gia đình và xã hội hơn khi các em nhận ra mình có năng lực, có những thế mạnh riêng, và có khả năng tạo ra giá trị cho gia đình và xã hội.

Đọc thêm về hướng nghiệp tại bài viết "Hiểu đúng về hướng nghiệp" của tác giả Lê Hằng trên Spiderum:

Đọc thêm:

ĐỊNH HƯỚNG NGHỀ NGHIỆP: 3 BƯỚC ĐẾN NGÀNH HỌC MƠ ƯỚC
CÁCH ĐỂ BẮT ĐẦU HỌC THIẾT KẾ ĐỒ HỌA
NGƯỜI ÍT NÓI: LÀM THẾ NÀO ĐỂ CẢI THIỆN KỸ NĂNG GIAO TIẾP?
TỔNG HỢP Q&A HƯỚNG NGHIỆP 2021
NGÀNH KINH TẾ LÀM GÌ, LƯƠNG RA SAO?
LIỆU BẠN ĐÃ HIỂU HẾT VỀ NGÀNH MARKETING?